Zeilblogs schrijven: Een minicursus

Veel zeilers vinden het leuk om over hun zeilavonturen te bloggen. Het is natuurlijk extra leuk wanneer je zeilblog ook echt goed gelezen wordt. Vandaar deze minicursus zeilblogs schrijven. Met het stappenplan in deze cursus zet je binnen no time zelf een leuke en goed leesbare blogpost in elkaar.

Stap 1: Verzamel materiaal

De ervaringen die je tijdens je reis verzamelt zijn de basis voor je blogpost. Ikzelf verzamel 'basismateriaal' door veel foto's te maken. Niet alleen verfraaien foto's je blog, maar ze zijn ook een handig geheugensteuntje. Zorg ervoor dat je de camera altijd bij de hand hebt! Daarnaast heb ik ook vaak een opschrijfboekje bij me, waarin ik losse gedachten en gebeurtenissen noteer.

Stap 2: Zet je lezer centraal

Je hebt een mooie reis gemaakt en bijzondere dingen gezien. Je legt je belevenissen vast in een blog, omdat je ze graag wilt delen met de rest van de wereld. Je zou dus denken dat het logisch is dat jouw bijzondere verhaal hier centraal staat. Maar wie echt een goed lopend blog wil schrijven, laat álles om de lezer draaien. 

 

Mensen lezen je posts niet uit zichzelf. Ze zijn namelijk niet a priori geïnteresseerd in jouw vakantieverhalen, zeker niet wanneer ze je verder (nog) niet kennen. Ze nemen alleen de moeite om jouw lap tekst te lezen als ze de verwachting hebben daar een positieve ervaring voor terug te krijgen. Als je wil dat je blog gelezen wordt, moet je je dus focussen op het creëren van een speciale ervaring voor je lezer. Jouw belevenissen zijn slechts een ruwe grondstof hiervoor!

Stap 3: bedenk wat voor soort ervaring je de lezer wilt bieden

Maar hoe doe je dat precies, een post schrijven die lezers een bijzondere ervaring biedt? Op die vraag bestaat helaas geen eenduidig antwoord. Een blogpost moet bij een lezer een persoonlijke snaar weten te raken, een bestaande behoefte vervullen. En dat is voor iedere lezer weer anders.

Sommige zeilers vinden verhalen over avontuur in kleine bootjes prachtig, omdat deze hen doen denken aan hun eigen jongere jaren. Reisverslagen over een bepaald vaargebied kunnen een bron van voorpret zijn voor mensen die binnenkort naar dat gebied toe gaan. Er zijn mensen die veel interesse hebben in verhalen over een eerste oversteek of eerste keer op zee, omdat zijzelf ook van plan zijn die stap te zetten. Lezers die de sleur van alledag een beetje zat zijn, duiken graag even weg in verhalen over azuurblauwe ankerbaaien. Enzovoort...

Voor dat je begint met schrijven is het dus belangrijk om jezelf een paar vragen te stellen. Wat voor soort leesbehoefte wil ik vervullen? Bij wie? Dat klinkt misschien als gladde marketingpraat, maar het gaat over iets heel wezenlijks: het vermogen om je in te leven in je publiek, in plaats van alleen maar mee te delen wat je zelf zoal op je lever hebt.

Sommige lezers willen vooral lekker wegdromen 

Stap 4: Maak een opzetje

Als je weet wat voor soort verhaal je vertellen wil, is het tijd om een plan te maken. Hoe wil je dat verhaal gaan vertellen? Sommige mensen kruipen achter hun computer en beginnen met typen, maar ik kan dat dus echt niet! Dan zwalkt mijn verhaal overal en nergens heen, terwijl een goede post juist een duidelijke lijn hoort te hebben. Daarom maak ik altijd een opzetje voor mijn post. Soms zijn drie steekwoorden op een kladpapiertje al genoeg.

Bedenk bij het maken van een opzet welke schrijfstijl je wilt gaan gebruiken. Je stijl moet een beetje passen bij de groep die je aan wil spreken, maar overdrijf hier niet in, want dat komt onnatuurlijk over. Wees consequent in het gebruik van je stijl. Het staat al snel vrij slordig wanneer je de lezer de ene keer aanspreekt met 'u' en de andere keer met 'jij'.

Het is ook goed om na te denken over de informatie die je in je post wil stoppen. Dit heeft uiteraard alles te maken met het soort verhaal dat je wil overbrengen! Het publiek dat in 'eerste keer' verhalen geïnteresseerd is, zal vaak willen weten hoe je alles ervaren hebt, wat voor beslissingen je gemaakt hebt en waarom je deze beslissingen maakte. Praktische informatie over een vakantiebestemming biedt een meerwaarde voor de groep lezers die zelf van plan is naar dat gebied te gaan. Maar wanneer je een teveel aan info in je verslag verwerkt, wordt het een opsomming van feiten en haken de 'plezier-lezers' af. Als je een hoop praktische info te delen hebt, kan je overwegen die in een aparte post te zetten. Je collega-zeilers zullen je er dankbaar voor zijn!

Een ander dingetje om je bewust van te zijn: het gebruik van zeiltermen. Een teveel ervan kan ervoor zorgen dat niet-ingewijden er geen touw meer aan vast kunnen knopen. Als je met je blog ook niet-zeilende bekenden op de hoogte wilt houden, is dat dus niet handig. Maar wanneer je alles geduldig uit gaat leggen, wordt het al snel langdradig voor de groep die de theorie wel onder de knie heeft. Er is geen oplossing die voor beide groepen ideaal is. Ook hier zul je dus keuzes moeten maken.

Interessant: nautische bijzonderheden, tips voor eten en uitjes, info over lokale prijzen, enzovoort  

Stap 5: Aan de slag!

Als je het opzetje af hebt, is het tijd om dat op een leuke manier uit te werken tot een echt zeilverhaal. Met deze schrijverstips kan het niet fout gaan.

-Spreek de zintuigen aan.

In plaats van te vertellen dat haven van La Pittoresque een mooie haven is, kun je het ook laten zien: 'Als we de haven van La Pittoresque binnen varen, snuiven we meteen een bijzondere geur op: de verse kruiden waar deze regio zo beroemd om is. Op de oude stenen kade is het een drukte van belang. Traditionele vissersboten, geschilderd in alle kleuren van de regenboog, brengen hun vangst naar de kleine houten stalletjes aan de havenpier'.

Zo'n beschrijving komt de geloofwaardigheid van je verhaal ten goede. Wanneer je dingen zegt als 'de haven is heel leuk' doe je een bewering. De lezers moeten vervolgens maar van je aannemen dat die bewering ook klopt. Een levendige beschrijving laat zien waarom dat haventje zo leuk is. Ook geeft zo'n zintuiglijke beschrijving je lezers het gevoel alsof ze zélf dat leuke haventje binnen varen.

Lezers willen niet horen hoe jouw vakantie was, ze willen zelf meegenomen worden naar mooie plekken

-Bedenk welke details in je verhaal passen (en welke niet)

Onnodige details kunnen een verhaal langdradig maken, dus die kun je beter zo veel mogelijk weglaten. Wat er precies als 'onnodig' geldt, hangt af van het doel dat je met je verhaal hebt. Dat je in dat ene restaurant in La Pittoresque geweldig verse vis kan eten kan relevant zijn, bijvoorbeeld als je richt op mensen die ook die kant op willen, of als je gewoon een mooi beeld wil schetsen van jouw leven als God in Frankrijk. Maar wat je precies besteld hebt, dat is dan weer minder belangrijk.

Soms is het lastig om details weg te laten, omdat zonder die details het verhaal minder duidelijk wordt. Stel, je legt aan in een haven en er komt een man in een bootje aangevaren, die vertelt dat de haven vol is. Maar wanneer hij jullie boot herkent mogen jullie bij hoge uitzondering aan de kade bij het havenkantoor gaan liggen. Deze man is echter niet de havenmeester, maar een gemeenteambtenaar die in het laagseizoen de haven in de gaten houdt omdat de echte havenmeester maar twee uur per dag aanwezig is.

Een leuke anekdote, maar het is een hele mond vol om uit te leggen waarom iemand die niet de havenmeester is, jullie toch die plek toewijst. Het haalt de vaart uit een verhaal. Ikzelf zou geen moeite hebben deze man gewoon 'havenmeester' te noemen. Doet misschien geen recht aan de werkelijkheid. Maar, hoe relevant is het nou voor de lezer om te weten wie er precies waarneemt voor de rol van havenmeester in het laagseizoen ergens in een haven in Frankrijk? Lezers hebben meer aan een vlot en prettig lezend verhaal.

-Creëer een beetje suspense

Laat je lezers een beetje in onzekerheid, laat ze zich af vragen of alles wel goed zal gaan. Een spannend verhaal motiveert om verder te lezen en op het volgende deel te klikken.

Je kunt gebeurtenissen onderweg een spanningsboogje mee geven. Stel, je wilt je fok strijken voor je de haven in gaat. De fok zit enigszins vast, dus ga je naar de voorpunt om hem los te maken, wat na een beetje gepeuter uiteindelijk lukt. Dat kan je ook 'spannend' opschrijven: 'We besluiten de fok te strijken. Als ik de val laat vieren geeft het zeil echter geen krimp. Shit, er zit ergens iets vast! Met een vol voorzeil komen we de haven niet binnen. Wat nu? Ik kruip over het voordek, terwijl mijn partner het roer neemt. Na wat gepruts komt de fok uiteindelijk toch los en kunnen we hem strijken. Gelukkig maar!' Zo wordt het strijken van de fok een soort 'miniverhaaltje' waarin de held moeilijkheden overwint en voor een happy end zorgt.

Ook kun je het einde van je post een subtiele cliffhanger mee geven: 'We varen de haven uit. Ik hoop maar dat er genoeg wind zal staan'. Of: 'Twee dagen later dan gepland varen we eindelijk de haven van La Pittoresque binnen. Ik hoop maar dat we op tijd zijn om ons vakantiedoel nog te halen'.

Wees wel voorzichtig met suspense, want het komt al snel overdreven over. Denk bijvoorbeeld aan slechte reallifesoaps, waar elk probleempje wordt opgeblazen tot een levensgroot dilemma.

Een beetje suspense creëren maakt een blog leuker, maar overdrijf het niet!

-Wees niet bang voor imperfectie

In theorie zijn Ivo en ik natuurlijk echte zeebonken, die altijd de stoere ankerplek verkiezen boven het gemak van een marina, die bij elke wind aanleggen volgens het boekje, die de zeilen altijd perfect getrimd hebben en die de discipline hebben om de geur van de restaurantjes op de kade te negeren, omdat we onze superverantwoorde low-budget maaltijden altijd zelf bereiden. 

In de harde realiteit echter.. not so much. En of het nou om zeilen gaat, of om iets anders, het geeft een gevoel van herkenning om te zien dat anderen alles ook niet altijd perfect op orde hebben (Brigitte Kaandorp is daar groot mee geworden). Dus wees vooral niet bang om je kleine imperfecties ook mee te nemen. Je verhaal wordt er leuker en herkenbaarder van.

-Durf ook eens negatief te zijn

Je bent enthousiast over de mooie reis die je gemaakt hebt en wilt dat graag overbrengen op je lezers. Natuurlijk was niet alles altijd alleen maar perfect, maar waarom zou je je publiek lastig vallen met klaagverhalen over ongezellige havens en matige restaurants? Toch kan het af en toe benoemen van negatieve dingen je verhaal interessanter maken. Het was een van mijn grote valkuilen in het begin. Alles wat ik tegenkwam was even pittoresk, mooi en bijzonder. Dat wordt op een gegeven moment saai. De lezer wil een verslag van een echte zeiltrip, geen vakantiebrochure. Ook hier is balans uiteraard belangrijk, je blog moet ook weer niet op een aflevering van Red Mijn Vakantie gaan lijken.

Zelfs op vakantie is niet alles alleen maar leuk en mooi

-Wees bereid dat ene leuke stukje eruit te gooien

Soms heb je ineens een ontzettend grappige opmerking of rake observatie in je hoofd ('De inklaringsprocedure doet me nog het meest denken aan een sketch uit Monty Python'). Dat ga je in je verslag zetten, je lezers zullen smullen! Maar wanneer je aan het schrijven bent, merk je dat je verhaal niet lekker loopt. Die bewuste alinea hangt er steeds maar een beetje bij. Wees dan niet bang om die alinea er gewoon uit te gooien. Jammer maar helaas, een goed lopend geheel is belangrijker dan een individuele observatie, hoe grappig die ook is.

-Wees consequent in wat je zegt

Het zijn van die kleine details waar je vaak overheen leest. Je vertelt bijvoorbeeld dat er in de haven van La Tristesse werkelijk helemaal niks leuks te doen valt. Vervolgens zeg je dat je besluit wat te gaan drinken in het havencafeetje. Dat blijkt een supergezellig cafeetje te zijn, waar je een hele leuke avond hebt. Zoiets staat een beetje haaks op de eerdere stelling, dat er in La Tristesse niks te doen is. Probeer een beetje op dit soort contradicties te letten.

-Pas op met verkleinwoorden

Nog een van mijn valkuilen. Als je van het ene schilderachtige dorp naar het andere vaart, heb je de neiging om in verkleinwoorden te gaan praten: Haventje, restaurantje, vissersbootjes, huisjes. Als je teveel van die woorden gebruikt gaat je blog een beetje lijken op een reisverslag naar Smurfenland. Niet doen dus.

Strooi niet te veel met schattige verkleinwoordjes

-Gebruik niet meer woorden dan nodig (maar ook niet minder!)

Veel woorden die weinig zeggen maken jouw stuk er niet beter op. Probeer wollig taalgebruik te vermijden. Maar snoei ook niet té hard. Je lezers lezen jouw blog voor hun plezier, dus je hoeft niet alles terug te brengen tot een soort zakelijke samenvatting.

-Gebruik kopjes en witregels

Zoals jullie vast wel weten, ben ik dol op witregels. Ik vind alinea's op het internet al snel te lang, zeker wanneer je een stuk op je mobieltje leest. Daar kan een hele korte alinea van vijf zinnen al snel negen tot twaalf regels in beslag nemen. Kopjes en witregels maken het allemaal een stuk meer behapbaar.

Stap 6. Herlees je blogpost. En nog een keer. En nog een keer.

Als ik het laatste woord getypt heb, ben ik nog lang niet klaar. Dan begint het grote herlezen en herschrijven. Er is altijd wel een alinea die niet helemaal lekker loopt, een stukje dat onduidelijk is of dat niet goed uitdrukt wat ik wil zeggen, tikfoutjes, dubbele spaties, enzovoort. Het komt best vaak voor dat het herlezen en herschrijven van een post me twee tot drie keer meer tijd kost dan het schrijven van de post zelf. Dat klinkt overdreven en perfectionistisch, maar dat is het niet. Met deze stap verander je een gewone lap tekst in een prettig lezende blogpost, die mensen graag doet terugkeren naar je blog.

Stap 7: Zoek mooie foto's bij je tekst en voorzie ze van onderschriften

Je kan er voor kiezen je foto's al uit te zoeken voor je aan de blogpost zelf begint, zodat je je blogpost op de bijbehorende foto's af kan stemmen. Ikzelf doe dat niet. Voor mij vormt het verhaal de hoofdlijn en zijn de foto's puur ter ondersteuning. Dit neemt niet weg dat foto's voor mijn blog wel belangrijk zijn. Op een visueel medium als het internet zijn het de foto's die een blog eruit doen springen. Soms lees ik een verhaal over mensen die naar een prachtige bestemming zijn geweest, zoals de Noorse fjorden. En dan staat er maar één foto bij. Zo zonde! Het oog wil ook wat..

Wat ik ook vaak zie: een blog dat prachtige foto's heeft, maar op een pietepeuterig formaat. Bij Wordpress en Blogger staan de foto's standaard als klein ingesteld. Maar als je in je editor op de foto's klikt, heb je de optie om de foto groter, extra groot of full size weer te geven. Ikzelf zet de foto's meestal op extra groot.

Fotootjes op kabouterformaat, zonde!

Ook bij het uitzoeken van foto's is het belangrijk om je af te vragen in hoeverre een foto past bij het doel wat je voor ogen hebt. Wil je informatie overdragen? Laten zien hoe mooi een bestemming of overtocht was? Een combinatie? Foto's van mooie gebouwen en woeste landschappen laten zien hoe bijzonder een plek is. Foto's van lekker eten onderstrepen (met mate!) dat het leven tijdens je vakantie goed was. Detailfoto's, bijvoorbeeld van mooi uitgestalde kruiden op een marktkraam, laten het 'pittoreske' goed uitkomen. Foto's voorzien van een onderschrift kunnen ook gebruikt worden om aandacht te schenken aan zaken die net niet lekker passen in je verhaallijn, of dingen die niet per se een hele alinea waard zijn. 

Ikzelf ben een beetje huiverig om foto's van mensen op mijn blog te plaatsen, omdat ik zeker wil weten dat die persoon er echt okay mee is dat zijn of haar gezicht op mijn blog gepubliceerd wordt. Ja, het is soms verleidelijk om een spontane foto van een oud vrouwtje of een paar jeu-de-boulende mannetjes te schieten. Maar ik ben persoonlijk van mening dat mensen geen levend decorstuk zijn. 

Stap 8: Zet je post online

En dan is het tijd om je post online te zetten! De volgende stap is om de rest van de wereld te laten weten dat jij een mooie blog geschreven hebt. Dat kan door hem te posten op Facebook, maar ook het zeilersforum is een goed platform om zeilverhalen te delen. Bedenk wel dat veel internetfora het niet waarderen als je alleen maar reclame maakt voor je blog, zonder verder nog iets bij te dragen. Wees actief in discussies voordat je over je blog begint. Als je een topic over je blogpost opent, geef dat topic naast een link naar je blog, ook nog iets extra's mee. Denk aan een inleidende tekst en wat leuke foto's.

En daarna.. hou het een beetje in de gaten, zou ik zeggen. Het is altijd leuk om comments op je blogpost en forumtopic te lezen. Beantwoord die comments ook. Je lezers vinden het leuk als jij ook betrokken bent bij hen. Zo ontstaat er een beetje een gemeenschapsgevoel rond een blog. En dat is precies waar een zeilblog voor bedoeld is: Enthousiasme overdragen!